چرا و چگونه اسم زبان دری تبدیل به زبان فارسی گردید؟
کیتاب ائوی, [28.04.20 12:35]
چرا و چگونه اسم زبان دری تبدیل به زبان فارسی گردید؟
از بدو نگارش به زبان دری که بطور عمده از زمان سامانیان آغازید، زبان دری می گفتند، چونکه زبان هیچ ملت و طایفه و قومی نبود، بلکه احیایی کاتبان شعوبی بود و ابتدا از دست دربارهای کوچک خراسان بزرگ شروع گردیده بود. (خراسان / قورآسان: سرزمینی که خورشید(قورچیتلاماق) از آنجا برمیخیزد/ قالخیزماق / خیز!؟
اشعار دری قدرتمند بود تا نثرش، ولی بتدریج نثر آن نیز در سایه حمایت های مادی و معنوی دولتها قوّت گرفت. عریضه نویسی به پیشگاه امیران سامانی با این زبان مقبول و اصلح بود و کسانی بودند که مثل میرزایان جلو دادگاه های امروزی، در جلو درهای بارگاه امیران منتظر می شدند تا تقاضایی از آنها برای نگارش مکتوب و عریضه حال بشود.
اسم زبان دری تا عصر سعدی و حافظ ادامه داشت. از زمان آنها به بعد به خاطر اینکه آنها اهل پارس بودند اصطلاح فارسی دری(با معرّب نمودن پارس به فارس) نیز رسم خواصّ گردید، ولی تا پایان حکومت رضاخان همچنان اصطلاح زبان دری رواج داشت. و حتی اسم کتب درسی را نیز در عصر پهلوی اول، زبان دری می نهادند (همانطوریکه آن را قبلا ذکر نموده ایم). اما از آنجایی که این زبان آشنای عام نبود، کسانی که این زبان را در کوچه و بازار و نه در جلسات رسمی دولت بکار می بردند به آنها می گفتند : دری و وری نگو!
تغییر کلی و رسمی اصطلاح زبان دری به زبان فارسی در ایران بطور عمده بعد از به حاکمیت رسیدن پهلوی و بخصوص بعد از پهلوی دوم انجام پذیرفته است.
یک مثال در چگونگی بکارگیری دری که مشت نمونه خروار است :
قبل الظهر و بعدالظهر
که هر دو اصطلاحی عربی است.
دری آن چنین تغییر می یابد:
قبل از ظهر و بعد از ظهر
یعنی اگر ما لغات و اصطلاحات عربی و ترکی را غلط بنویسم و غلط بخوانیم می شود :
(دری و وری )
کیتاب ائوی, [28.04.20 01:27]
[ Photo ]
زبانی که امروزه فارسی نامیده می شود در اصل نام واقعی آن دری می باشد. این است کتاب اول ابتدایی دری که امروزه با نام فارسی می شناسیم.
نام کتاب : اول دری
سطح آموزشی : ابتدایی
تالیف : وزارت فرهنگ، سال ۱۳۱۸ ش عصر دیکتاتوری رضا پالانی
نوبت چاپ : سی و سوم
@kitab_evi_bitik
