مطالعات اوراسیا، خاورمیانه,yanvar 2021
خبر جالب و فوری:
تولید جنگنده اف ۳۵ به مدت نامعلوم متوقف شد. (منبع: بلومبرگ)
مشکلات فنی دلیل این توقف اعلام شده است و ناتوانی این جنگنده در برابر سیستم های پدافندی روسی و چینی نیز ادعا شده است
تاکنون بیش از ۶۰۰ جنگنده اف ۳۵ تولید و تسلیم مشتری شده است اما این شرکت برنامه خود برای تداوم بخش باقی مانده تعداد برنامه ریزی شده را اعلام نکرده است. قرار بود ۳۲۰۰ فروند از این جنگنده تولید شود.
https://t.me/urasmid
مطبوعات هند:
ترکیه با همکاری پاکستان سلاح هستهای می سازد.
بنابر ادعای روزنامه های پر انتشار هند، پاکستان و ترکیه در حال برگزاری جلسات با حضور مقامات عالی رتبه سیاسی و نظامی می باشند و پاکستان تکنولوژی موشکی خود را به سرعت به ترکیه انتقال میدهد. بنا بر ادعای رسانه های هندی انتقال تکنولوژی ساخت سلاح های هسته ای نیز در حال انجام می باشد.
پی نوشت و تحلیل:
رسانه های هند هفته پیش نیز خبر انتقال تکنولوژی و توسعه پهپادهای بدون سرنشین ترکیه به پاکستان را رسانه ای کرده بودند.
شایان ذکر است که پاکستان تنها قدرت هسته ای جهان اسلام است که مطابق برآورد موسسه تحقیقات صلح سوییس این کشور دارای بیش از ۱۶۰ کلاهک هستهای می باشد. در مقابل نیز ترکیه یکی از موفق ترین کشورها در عرصه پهپادهای مسلح بوده و با معرفی پهپاد Akıncı ساخت شرکت بایراکتار در سال ۲۰۱۹ و عملیاتی شدن پهپاد Aksungur ساخت شرکت توساش طی ماه های اولیه ۲۰۲۱، این کشور به موقعیتی بی نظیر در این عرصه رسیده است.
دو کشور ترکیه و پاکستان روابط سیاسی بسیار نزدیکی باهم دارند، به گونه ای که نخست وزیر پاکستان در بحران روسیه و ترکیه گفته بود کسانی که ترکیه را با بمب هستهای تهدید میکنند بدانند که بمب های پاکستان در اختیار ترکیه است.در مقابل نیز ترکیه یکی از حامیان اصلی پاکستان در مسعله کشمیر و تنش با هند می باشد. بسط همکاری ها در بعد نظامی بدون شک می تواند مناسبات و روابط قدرت را در حوزه وسیع خاورمیانه، شرق اروپا و جنوب آسیا متحول کند.
https://t.me/urasmid
تلاش قزاقستان برای خرید پهپاد تهاجمی از ترکیه
پس از موفقیت پهپادهای مسلح بایراکتار ساخت ترکیه در جنگ قره باغ، قزاقستان نیز اعلام کرده است که خواهان خرید ۴۰ فروند از این پهپاد ها می باشد.
تاکنون کشورهای مختلف جهان از جمله بلغارستان، اکراین انگلیس، مالزی، اندونزی و صربستان خواهان خرید این پهپاد ها بوده اند
پی نوشت و تحلیل:
کشور پهناور قزاقستان با مساحت ۲.۷۴ ملیون کیلومتر مربع بزرگترین کشور آسیای مرکزی و دومین کشور بزرگ اوراسیا می باشد.
این کشور در سالهای اخیر با تهدید فزاینده ای از سوی چین و روسیه روبرو بوده است. چین در نقشه های نظامی منتشر شده خود بخش های از قزاقستان و قرقیزستان را جز قلمرو تاریخی خود خوانده، امری که موجب نگرانی جمهوری های آسیای مرکزی شده است.
شایان ذکر است که تاجیکستان نیز در پی ناکامی درباره پرداخت بدهی های خود به چین مجبور به اعطای بخشی از سرزمین خود به چین شده است.
قزاقستان در تلاش بوده است که با عضویت در سازمانهای امنیتی همانند سازمان امنیت دسته جمعی به رهبری روسیه، امنیت کشور پهناور خود را تامین کند اما در طی سال اخیر مشکلات زیادی با روسیه داشته است. مقامات روسیه خاک قزاقستان را اهدایی از سوی روس ها خوانده بودند، امری که واکنش جدی مقامات قزاقستان را در پی داشته است. رییس جمهور قزاقستان در واکنش به این ادعا ابراز داشت که تاریخ کور و ملت قزاقستان به ۱۹۳۶ و یا ۱۹۹۱ محدود نمیشود و این ملت بخشی از تاریخ ساکاها، گوک تورک ها و خاقان های قدیم آسیا می باشد.
در این راستا، قزاقستان تمایل بیشتری به گسترش مبادلات امنیتی نظامی با ترکیه نشان میدهد. دو کشور طی سال اخیر چندین معاهده امنیتی نظامی مهم به امضا رسانده اند و ایجاد تشکیلات مشابه سازمان امنیت دسته جمعی با مشارکت کشورهای ترک زبان دور از انتظار نمی باشد.
https://t.me/urasmid
فوری
نشست سه جانبه پوتین، علیاف و پاشینیان با موضوع قرهباغ کوهستانی در مسکو آغاز شد.
پس از اتمام دیدار نتایج آن را تحلیل خواهیم کرد
https://t.me/urasmid
در مذاکرات مسکو چه گذشت ؟
پس از دیدار سه ساعته میان سران ارمنستان، آذربایجان و روسیه در مسکو هنوز اطلاعات اصلی از مفاد قرارداد های احتمالی امضا شده منتشر نشده است اما رییس جمهور آذربایجان اعلام کرده است که بحث قره باغ مربوط به گذشته است و باید به آینده فکر کرد. همچنین به گفته علی اف، ارمنستان از طریق جمهوری آذربایجان و از طریق خط آهن به روسیه متصل خواهد شد.
در مقابل نیز پاشینیان اعلام کرده است که درباره وضعیت حقوقی قره باغ ابهام وجود دارد و وضعیت اسرای جنگی نیز مشخص نیست
پی نوشت : ارامنه در ۳۲۰۰ کیلومتر مربع از قره باغ حضور دارند و تعداد بازگشتی ها نیز در حال افزایش است. همچنین گزارشاتی مبنی بر نقض آتش بس در مناطق مجاور خانکندی و شوشا در دست می باشد.
https://t.me/urasmid
ژنرال سه ستاره روس:
ترکیه با سرعت فزاینده و به شکل بارزی پروژه توران (اتحاد ترکان آناتولی با قفقاز و آسیای میانه) را به پیش می برد.
به گفته وی، با گذشت زمان روسیه نیز به این مسئله عادت خواهد کرد، همانگونه که هم اکنون نیز به آن عادت کرده است. ترکیه بازی خود را به شکلی که میخواهد بازی می کند.
سپهبد لیونید اواشوف که به پدر معنوی و فکری اتحادیه شانگهای نیز شناخته می شود بر این باور است که ترکیه اتحادیه توران را برپا خواهد کرد.
وی در پاسخ به سوالی در شبه جزیره کریمه اظهار داشت که اتحاد فزاینده میانه ترکهای شبه جزیره کریمه، آذربایجان ترکیه و آسیای مرکزی را با نگرانی دنبال می کند. وی همچنین افزود ترکیه در جنگ قفقاز به آنچه که می خواهد و میخواست رسید و هم اکنون نیز پروژه خود را در آسیای مرکزی به پیش می برد، این دو امر بخشی از پروژه ژعوپلتیک و استراتژیک ترکیه می باشند.
ژنرال اواشوف:
« مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در دیدار با وزیر امور خارجه قزاقستان از ضرورت اتحاد نظامی توران سخن گفته است. قزاقستان نیز آن را رد نمیکند و ما هم صرفاً نظاره گر این امر هستیم. طی روزهای آینده با ازبکستان نیز اتحاد نظامی استراتژیک امضا خواهند کرد. همه این عوامل نشان می دهد که ترکیه به سرعت در مسیر پروژه توران گام بر می دارد. ترکیه در مسعله تاتارهای کریمه هم بازی را به شکلی که میخواهد پیش میبرد، با ریاست جمهوری اوکراین مسئله ترک های تاتار را به پیش می کشد، پهپادهای رزمی خود را که موفقیت چشمگیری در قره باغ داشته اند را طی امسال به اکراین نیز تحویل می دهد.»
https://t.me/urasmid
گزارش سازمان بینالمللی پول درباره درآمد سرانه کشورهای جهان ( اکتبر ۲۰۲۰)
بهترین ارقام و مرجع برای مقایسه و بررسی وضعیت اقتصادی کشورهای جهان
پی نوشت:
برای هر کشور دو نوع ارقام آورده شده است، یکی بر اساس درآمد سرانه واقعی برحسب قیمت دلار و دیگری برپایه قدرت خرید
نگاهی به تحولات جدید قفقاز و اعتراض ترکیه به روس ها
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه خطاب به وزارت خارجه روسیه:
اعطای مجوز ورود و خروج در کریدور لاچین مشکل زاست، نیروهای روسی در این منطقه وظیفه صلح بانی دارند و حق اعطای اجازه ورود و خروج افراد را ندارند.
پی نوشت و تحلیل؛
نیروهای روسی حاضر در کریدور لاچین در حال نظارت بر اجرای آتش بس امضا شده در تاریخ ۱۰ نوامبر می باشند اما تماس آنها با نیروهای ارمنی و همچنین ارامنه بازگشته به منطقه مورد اعتراض ترکیه و آذربایجان بوده است. مطابق قرارداد آتش بس، ارامنه می توانند در مناطق خوجالی، خوجاوند و خانکندی زندگی کنند و از طریق کریدور لاچین با ارمنستان در ارتباط باشند اما این مناطق (حدودا ۳۲۰۰ کیلومتر مربع) تحت حاکمیت آذربایجان می باشد و ارامنه حاضر در این مناطق نیز شهروندان آذربایجان خواهند بود.
هفته پیش ورود هیأتی از ارمنستان و دیدار با ارامنه خانکندی مورد اعتراض شدید مقامات جمهوری آذربایجان قرار گرفت که به گفته رسانههای غیر رسمی این افراد از سوی آذربایجان تهدید نیز شدهاند. به گفته آذربایجان، این افراد باید اجازه ورود را از وزارت خارجه و مقامات مربوطه دریافت کنند.
در تحولی عجیب یک فعال سیاسی ارمنی (زهام) ادعا کرده است که در ۲۰ سال آینده نه تنها با ایده ارمنستان بزرگ بلکه با خود ارمنستان نیز خداحافظی کرد چرا که ارمنستان یا یک ایالت ارمنی نشین روسیه خواهد بود و یا بخشی از ایالت آذربایجان عثمانی !
https://t.me/urasmid
رزمایش مشترک آذربایجان و ترکیه
گسترده ترین رزمایش زمستانی ارتش ترکیه در شهر کارس ترکیه با مشارکت آذربایجان صورت می گیرد.
این رزمایش که با حضور نیروهای توپخانهای، گروهای تکاوری و هلیکوپتر ها صورت خواهد گرفت برای تاریخ ۱ الی ۱۲ فوریه برنامه ریزی شده است.
پی نوشت:
انتخاب شهر کارس برای این رزمایش مشترک معنادار است چرا که نقطه اشتراک و ورود ترکیه و قفقاز محسوب می شود و می توان آن را اولین رزمایش نظامی ترکیه با محوریت تحولات قفقاز نامید. رقابت ترکیه و آذربایجان با محور ارمنی روسی در قفقاز ادامه دارد.
گفتنی است از هم اکنون تجهیزات ارتش جمهوری آذربایجان در حال ورود به ترکیه میباشند
https://t.me/urasmid
کانتون های کردی و خاورمیانه دوره بایدن
تحلیل: ( مطالعه موردی خاورمیانه ۲۰۲۱)
با آغاز دوره ریاستجمهوری جو بایدن در آمریکا، سیاست خارجی خاورمیانه ای این کشور مورد بحث قرار گرفته است. همزمان با پایان یافتن دوره صدارت دونالد ترامپ،شاهد کاهش نیروهای این کشور در نقاط استراتژیک منطقه مانند افغانستان و عراق هستیم. اما سوالی که هنوز بی پاسخ مانده است این است که آمریکا تنش های موجود در خاورمیانه را چگونه مدیریت خواهد کرد؟
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که کرد های خاورمیانه نقش برجسته ای در سیاست خارجی بایدن خواهند داشت. مبنای این برداشت بر این پایه استوار است که جو بایدن تجارب شخصی بسیاری در مورد کردهای خاورمیانه دارد. اما موارد مهم تری نیز وجود دارند که این برداشت را صرفاً به تفکرات شخصی رئیس جمهور جدید آمریکا محدود نمی کنند.
کردهای خاورمیانه که میان چهار کشور سوریه عراق ایران و ترکیه تقسیم شدهاند قرن ها متمادی در پی تشکیل مستقل کردی بودهاند. عدم موفقیت این گروه ها برای تشکیل دولت مستقل کردی پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی باعث تشکیل گروه های گریز از مرکز بی شماری در چهار کشور مذکور شده است.
اما آنچه که پیداست این است که گروههای کردی منطقه رویکرد نسبتا نوینی در سیاست و آرزوی دستیابی به دولت مستقل کردی اتخاذ کردهاند؛ مطابق این رویکرد نوین، کردها به جای نگاه کل گرایانه نگاهی کانتور محور به راه استقلال خود دارند. مطابق این تفکر، به جای جنگیدن با نظام های مستقر مانند ترکیه و ایران، این گروه ها در پی حاکمیت موضعی و منطقهای در شهرهای کوچک می باشند و هر منطقه کوچک را یک کانتون می نامند. همچنین مطابق این دیدگاه، کردستان بزرگ از به هم پیوستن کانتون های کوچک شکل خواهد گرفت.
بخش سیاسی و مهم این دیدگاه کانتون محور با مداخله نیروهای نظامی ترکیه در سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ شکست خورد و تمامی تشکیلات سیاسی و نظامی تدارک دیده شده در ابعاد محلی فرو ریخت. اما تحولات خاورمیانه به ویژه در کشورهای عراق و سوریه و به تبع آن خلع قدرت مرکزی باعث شده است که کردها از ابتکار عمل بیشتری برای تحقق خواسته خود برخوردار باشند. کردها هم اکنون نزدیک به یک چهارم مساحت سوریه را در اختیار دارند و مدیریت این مناطق را نیز بر پایه مفهوم کانتون به پیش می برند.
اما آنچه که به آینده خاورمیانه و مسئله کردی مربوط می شود این است که با آمدن جو بایدن، مسئله کانتون های کردی سرعت و شدت بیشتری ممکن است یابد و مناطق جنوب شرق ترکیه و بخشی از شمال غرب ایران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. کردها در پی آن هستند که استان آذربایجان غربی ایران را تحت عنوان «استان ارومیه» نیز وارد مبحث یاد شده کنند، امری که تغییرات ژئوپلیتیک بسیار عظیمی را می تواند در پی داشته باشد. از یک سو پس از پیروزی چشمگیر جمهوری آذربایجان در بحث قفقاز و همکاری نظامی این کشور با ترکیه، استان آذربایجان غربی ایران نقطه کلیدی اتصال ترک ها خواهد بود و چشم پوشی از آن دور از انتظار به نظر می رسد. از سوی دیگر نیز آغاز و یا تشکیل فعالیت کردی جدید نیز در منطقه مذکور دور از انتظار نیست. علیرغم اکثریت شیعه و ترک تباری مردم این استان، به دلیل حساسیت های ژئوپلیتیکی و به منظور ممانعت از پیوستگی ارضی سرزمین های ترک نشین سیاست حضور کردها در این منطقه تحت عناوینی مانند استان ارومیه، رنگین کمان اقوام و...... مورد بحث بوده است.
ناگفته پیداست که شدت گیری این تحولات، دموگرافی حساس منطقه را به حرکت در خواهد آورده و منطقه را به مرکز ثقل تحولات تبدیل خواهد کرد
https://t.me/urasmid
ادعای عجیب عضو حزب عدالت و توسعه:
جو بایدن کرد تبار است !
ارهان میراغلو از منتقدین میانه روی کردتبار ترکیه و از اعضای تشکیلات مرکزی تصمیم گیری حزب عدالت و توسعه مدعی شده است که جو بایدن رییس جمهور منتخب آمریکا کرد تبار است. به گفته وی نام اصلی او نیز بهاالدین آغا بوده است.
به گفته وی خانواده بایدن از کردتبارهای ارمنستان می باشند و از ایروان پایتخت این کشور به آمریکا مهاجرت کرده اند.
پی نوشت:
جدای از صحت و کذب این ادعا، کردهای خاورمیانه جایگاه مهمی در سیاست خارجی نوین آمریکا خواهند داشت و پیش بینی می شود که اردوغان نیز تنش های جدیدی در این حوزه خواهد داشت. باید دید اردوغان تا چه حد قادر به تعدیل سیاست خارجی خاورمیانه ای بایدن خواهد بود.
ادعای ارهان میراغلو نیز را می توان بخشی از گفتمان سازی گروه های کردی برای نزدیکی مواضع ارزیابی کرد.
https://t.me/urasmid
رویترز:
سرمایه گذاران به ترکیه باز میگردند، از ماه نوامبر تاکنون بیش از ۱۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد بازار سرمایه این کشور شده است.
پی نوشت و تحلیل:
دو دیدگاه در این باره وجود دارد،
۱. پس از بحث کرونا و تصمیم برای تنبیه چین و از سوی دیگر عدم سرمایه گذاری در چین به منظور جلوگیری از ابرقدرت صنعتی شدن چین، ترکیه بازار و الترناتیو جاذبی برای سرمایه گذاران خارجی شده است.
۲. بازار سرمایه ترکیه بویژه بورس این کشور با نوسانات جدی روبرو شده و سرمایه گذاران خارجی سرمایه خود را به صورت مداوم وارد بازار ترکیه کرده و در مواقع حساس خارج میکنند، بدین گونه تلاش میکنند که در نبض اقتصادی ترکیه دخیل باشند.
گروه تحلیلی ما براین باور است که سرمایه وارد شده به بازار ترکیه ترکیبی از هر دو دیدگاه اخیر است. بسیاری از کشورهای جهان از جمله اروپا ترکیه را یک الترناتیو مناسب برای چین در مورد سرمایه گذاری میبینند. از سوی دیگر، لیر ترکیه عملکرد نسبتا پرثباتی در قبال سایر ارزهای بینالمللی داشته است و سرمایه گذاران به بورس این کشور رغبت بیشتری نشان میدهند.
https://t.me/urasmid
کردهای خاورمیانه و سه گانه ایران, ترکیه و آمریکا
تحلیل:
تلاش کردهای خاورمیانه بویژه عراق و ترکیه سابقه بسی طولانی دارد. دیدار نماینده کردهای عثمانی در سال ۱۸۷۱ میلادی با دربار سزار روسیه نقطه عطف این تحولات میباشد. در این دیدار کردها به صراحت خواهان تشکیل کشور کردی در خاورمیانه مرکزی بودند. اما با به قدرت رسیدن جمهوری ترکیه به رهبری آتاترک و سپس تشکیل جمهوری عربی عراق این درخواست و فعالیت ها به نقشه های روی میز محدود شد. به تبع آن، فعالیت های پراکنده و سیستماتیکی در ایران، عراق و ترکیه صورت گرفت که همگی بی اثر ماندند، از جمله وقایع پس از تشکیل جمهوری ترکیه و سالهای ۱۹۳۷-۳۸ این کشور و همچنین تشکیل جمموری مهاباد در خلأ قدرت ناشی از وقایع جنگ جهانی دوم و ....
اما همچنان که در تحلیلهای قبل نیز اشاره شد رویکرد نوین کردها نسبت به استقلال طلبی به صورت ایده کانتون (به متن قبلی به همین نام مراجعه کنید). در تحلیل امروز به دیدگاه های سه گانه ایران ترکیه و آمریکا خواهیم پرداخت.
آمریکا:
آمریکا یکی از مهمترین مدافعان استقلال طلبی کردها در خاورمیانه بوده است. با خروج رسمی بریتانیا از آب های خاورمیانه در سال ۱۹۶۸ و به تبع آن وروده رسمی آمریکا به مسایل سیاسی منطقه، طراحان سیاست خارجی آمریکا ایجاد کشور مستقل کردی را همواره در دستور کار خود داشته اند. در جنگ موسوم به جنگ خلیج (فارس) آمریکاییها با اعلان منطقه پرواز ممنوع در شمال عراق، مقدمات مرزبندی منطقه اقلیم کردستان عراق را فراهم کردند. همچنین سیاست خارجی آمریکا یکی از طراحان و حامیان رفراندوم جدایی اقلیم از عراق دار ۲۰۱۷ بوده است.
ترکیه:
ترکیه بدون شک سر سخت ترین مخالف تشکیل حکومت کردی در منطقه بوده و می باشد. ۱۳ استان از ۸۱ استان ترکیه دارای اکثریت کردتبار می باشند و بنا بر برداشت آنکارا، هرگونه دولت زایی کردی در منطقه امنیت ملی این کشور را به مخاطره خواهد انداخت. دراین باره ترکیه نسبتاً سیاست شفاف و قابل پیش بینی را در پیش گرفته است: با کردهایی که تمامیت ارضی و امنیت ملی ترکیه را به خطر نمی اندازند مدارا کرده و وارد سیستم اداری و ارکان دولت نیز میکنند، همانگونه که ۴ وزیر اردوغان به طور همزمان در یک کابینه کرد بودند. از سوی دیگر نیز، ترکیه فارغ از هرگونه لفظ سیاسی یا دیپلماتیک، خشن ترین زبان و رویکرد را نسبت به گروههای کردی گریز از مرکز اعمال کرده است، به گونه ای که هزاران تن از نیروهای کرد چه در داخل ترکیه و چه در مناطق کرد نشین سوریه و عراق توسط ارتش ترکیه کشته شده اند.
ایران:
در این میان ایران نیز رویکردی بینابینی و گفتمانی اتخاذ کرده است. ایران از یک سو با گروههای کردی مجادله شدیدی دارد و از سوی دیگر به حضور کردها در مناطق غرب و شمال غرب از جمله مرز با ترکیه چراغ سبز نشان می دهد. در تداوم این سیاست ایران از یک سو موافقت ضمنی خود با عملیات های ترکیه در سوریه و عراق اعلام میکند، و از سوی دیگر با به پیش کشیدن گفتمان ایرانگرایی تحت شعار "کردها ایرانی هستند" به دلجویی و آرام کردن گروههای کردی پرداخته و علیه رقیب منطقهای خود ترکیه گفتمان سازی میکند.
https://t.me/urasmid
ارامنه و سناریوی جنگ سوم قره باغ
تحلیل:
با توجه به امضای توافق آتش بس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان و قبول شکست از سوی ارمنستان، نیروهای آذربایجان کنترل بخش عمده خاک های اشغال شده از سوی ارامنه را در دست گرفتند. اما در این میان حدود ۳۲۰۰ کیلومتر مربع از اراضی در قره باغ مرکزی وضعیت مبهمی دارد. در این اثنا، آراییک هاتوریان رییس جمهوری خودخوانده قره باغ سابق از ادامه تلاشهای خود و ارامنه برای بازپس گیری مناطق از دست رفته سخن گفته است. در این نوشته به سناریو احتمالی و آرایش جدید نیروها خواهیم پرداخت.
با توجه به ضربه شدید وارد شده به زیرساخت های اجتماعی اقتصادی و نظامی ارمنستان، تداوم جنگ و یا شروع جنگ جدیدی دور از انتظار می باشد اما ارامنه حاضر در قفقاز تحت حمایت و تشویق روسها در پی ایجاد تنش های منظم و نامنظم خواهند بود. در این راستا ارامنه بر این باور و امید هستند که پس از جابجایی نزدیک به ۱۲ هزار و ۴۰۰ کیلومتر از مناطق مختلف قره باغ، ارامنه با تکیه بر مباحث دینی بتوانند حمایت بیشتری از اروپا و آمریکا کسب کنند. در این باره، کابینه جدید بایدن در آمریکا نیز میتواند قابل بررسی باشد چراکه چینش کابینه بایدن نشان می دهد که وی برخلاف ترامپ، علاقه بیشتری به کنشگری در خاورمیانه و قفقاز دارد. از سوی دیگر، هندوستان نیز به صف متحدان ارمنستان پیوسته و سیستم های راداری پیشرفته ای را در اختیار این کشور قرار داده است. شایان ذکر است که نزدیکی دیپلماتیک و نظامی پاکستان و ترکیه، هند را در این معادله قرار داده است.
از سوی دیگر نیز حمایت نظامی و حضور ملموس و غیر ملموس ترکیه در تحولات قفقاز و قره باغ شدت بیشتری گرفته است. به طور متوسط در هر هفته بیش از ۱۰ هواپیمای نظامی باری ترکیه از شهرهای مختلف این کشور راهی جمهوری آذربایجان می شود. همچنین نقش آفرینی گروه های کردی در قالب ارسال جنگجو به قفقاز نیز به حداقل رسیده است و با توجه به وضعیت نظامی منطقه، حضور پ ک ک در قفقاز از بعد تهدید خارج خواهد شد. همچنین پاکستان نیز نقش روز افزون و پررنگی در تحولات قره باغ نشان میدهد، به گونه ای که ارسال تجهیزات نظامی مانند موشکهای تاکتیکی و حتی فروش بیش از ۲۰ فروند جنگنده نسل ۴ ساخت مشترک پاکستان و چین به آذربایجان نیز در دستور کار است.
https://t.me/urasmid
مهم
مرکز مشترک نظارت نیروهای روس و ترک در قره باغ شروع به فعالیت کرد.
این مرکز مشاهده و کنترل در منطقه آغدام قرار دارد. در این مرکز یک ژنرال و ۳۸ افسر ترک به همراه نظامیان روسی، آتش بس امضا شده را تحت نظارت خواهند داشت. این مرکز که در ۴ هکتار ایجاد شده است با حضور مقامات نظامی ترک و روس افتتاح شد.
پهپادهای شناسایی به صورت گسترده در این مرکز به کار گرفته خواهند شد.
الهام علیاف در گفتگوی تلفنی با اردوغان از وی به دلیل حمایت همه جانبه چه در دوره جنگ و چه در دوره بازسازی مناطق آزاد شده تشکر کرد.
https://t.me/urasmid